ساختار فرش دستبافت به گونه‌ای است که هر گره به صورت دستی و با دقت بالا زده می‌شود، و همین امر باعث خاص بودن و ارزشمند شدن فرش‌های دستبافت ایرانی می‌گردد
اجزای اصلی فرش دستباف
چله (Warp): نخ‌های طولی فرش که به دار فرش بسته می‌شوند و اسکلت اصلی فرش را تشکیل می‌دهند.
پود (Weft): نخ‌های عرضی که بین نخ‌های چله قرار می‌گیرند و به ثبات ساختار کمک می‌کنند.
گره (Knot): گره‌های کوچک که به دور نخ‌های چله زده می‌شوند و پرز فرش را تشکیل می‌دهند.
قالب (Loom): دستگاهی که برای بافت فرش استفاده می‌شود و معمولاً از چوب یا فلز ساخته شده است.
ابزار بافت (Weaving Tools): ابزارهای مختلفی مانند قیچی، سوزن، و دفه که در بافت فرش استفاده می‌شوند.
منظور از دار در فرش دستباف چیست ؟
قالب‌های بافت فرش که به آن‌ها دار فرش نیز گفته می‌شود، انواع مختلفی دارند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
دار عمودی (Vertical Loom): این نوع دار از قدیمی‌ترین انواع دارهای مورد استفاده برای بافت فرش است. دار عمودی معمولاً در ابعاد بزرگ ساخته می‌شود و برای بافت فرش‌های بزرگ مناسب است.
دار افقی (Horizontal Loom): دار افقی یا دار زمینی، نخ‌های چله را به صورت افقی کشیده می‌کند. این نوع دار برای بافت فرش در مناطق عشایری و سنتی کاربرد دارد.
دار قابی (Frame Loom): دار قابی شامل چهارچوب مستطیل شکل با دستگاه‌های کشش برای نخ‌های چله است و قابل حمل بوده و برای بافت فرش‌های کوچک مناسب است.
انتخاب نوع دار بستگی به ابعاد فرش، محل بافت، و سنت‌های منطقه‌ای دارد. هر نوع دار ویژگی‌های خاص خود را دارد که در نحوه بافت و کیفیت نهایی فرش تاثیرگذار است.
فرآیند چله کشی فرش دستباف
چله‌کشی یکی از مراحل اولیه و بسیار مهم در بافت فرش دستباف است که اساس کار را تشکیل می‌دهد. در این فرآیند، نخ‌های تار به دقت و به ترتیب خاصی بر روی دار فرش چیده می‌شوند تا زمینه‌ای منظم و محکم برای بافت پود و ایجاد طرح‌های فرش فراهم شود.
ابتدا نخ‌های تار را بر روی دار فرش به صورت طولی و با فاصله‌ای معین قرار می‌دهند. سپس با استفاده از دستگاه‌های خاص، نخ‌ها را کشیده و محکم می‌کنند تا در طول فرآیند بافت، نخ‌های تار حالت خود را حفظ کنند و پایدار باشند.
چله‌کشی نقش کلیدی در تعیین کیفیت و دوام فرش دستباف دارد و نیاز به مهارت و دقت بالایی دارد.
فرق بین تار و پود در فرش دستباف
تار و پود اصطلاحاتی در بافندگی هستند که به جهت نخ‌های بافته شده اشاره دارند. تارها نخ‌هایی هستند که به صورت عمودی دور میله‌های افقی چارچوب دستگاه بافندگی می‌پیچند، در حالی که پودها به صورت افقی اجرا می‌شوند. به طور کلی، هم تار و هم پود از نخ‌های تابیده شده تشکیل شده‌اند که ممکن است از پشم، پنبه یا ابریشم باشند. تار و پود دو جزء اصلی در بافت فرش دستباف هستند که نقش مهمی در ساختار فرش دارند:
تار (Warp): نخ‌هایی هستند که به صورت طولی و عمود بر دار فرش کشیده می‌شوند و اسکلت اصلی فرش را تشکیل می‌دهند. تار برای استحکام و پایداری فرش مهم است و معمولاً نازک‌تر و محکم‌تر از پود است.
پود (Weft): نخ‌هایی هستند که به صورت عرضی و افقی بین نخ‌های تار قرار می‌گیرند و به ثبات ساختار کمک می‌کنند. پود در عرض فرش اضافه شده و به ظاهر کلی فرش کمک می‌کند و معمولاً قابل انعطاف‌تر از تار است.
به طور خلاصه، تار نخ‌های عمودی و پود نخ‌های افقی فرش را تشکیل می‌دهند. هر دو با هم تعامل داشته و بافت نهایی فرش را شکل می‌دهند. سوالات بیشتری دارید
تشخیص فرش دستباف از ماشینی
بافت نامنظم: در پشت فرش دستباف، گره‌ها و بافت ممکن است کمی نامنظم باشد، در حالی که فرش‌های ماشینی دارای خطوط منظم و یکدست هستند.
فرنج (حاشیه): فرنج‌ها باید ادامه نخ‌های تار باشند و به صورت جداگانه دوخته نشده باشند.
کیفیت مواد: فرش‌های دستباف از نخ‌های طبیعی مانند پشم و ابریشم ساخته شده‌اند.
طرح و رنگ: طرح‌ها و رنگ‌ها در فرش دستباف معمولاً دارای تنوع بیشتر و عمق رنگ هستند
از کجا فرش دستباف بخریم
خرید فرش های دستباف خصوصا عشایری از بافنده‌های اصلی بهترین راه برای اطمینان از کیفیت و اصالت فرش‌هاست. با حذف واسطه‌ها، قیمت نهایی کاهش می‌یابد و شما می‌توانید محصول اصلی و ارگانیک را در اختیار داشته باشید. مجموعه هنر پارسه با تجربه‌ای یک قرنه درخشان، فرش‌های عشایری با کیفیت اصلی را به مشتریان ارائه می‌دهد. شماره تماس مجموعه: 02144634834
شماره همراه مدیریت: 09121148980
گروه فرش هنر پارسه ، مکانی مطمئن برای خرید فرش دستباف از بافنده
